گفتهاند واژۀ انسان از انس اشتقاق یافته است و این نام برای انسان از آن جهت قرار داده شده که آدمی در ذات خود انس به دیگران را مییابد و از تنهایی میهراسد. اگر شاعر گفته:
دلا خو کن به تنهایی
که از تنها بلا خیزد
به همین جهت است که گوشهنشینی خلاف طبیعت اولیه بشر است. فلاسفه گفتهاند:
انسان مَدنی بالطبع است، یعنی به طور طبیعی به دنبال زندگی اجتماعی و زندگی با دیگران است
راستی چرا در همۀ زبانها تمام ملّتها این همه از هجران و درد شِكوِه كردهاند و نالیدهاند و در مقابل این همه از شُکوه وصل و شیرینیاش دم زده و بدان بالیدهاند، اما فراق پس از وصال را از مرگ هم سختتر دانستهاند.
به علی بن ابیطالب علیه السلام الگوی انس و محبت منسوب است:
یقولون إنّ الموتَ صعبٌ علی الفتی
مُفارقۀ الأحباب و اللهِ أصعب
«گویند مرگ بر جوانمرد سخت است. به خدا که جدایی دوستان سختتر است».